De afgelopen tijd wordt onze aandacht uiteraard getrokken naar de vermeende zedendelicten die zich bij het programma The Voice hebben voorgedaan. Omroep BOOS heeft daar onderzoek naar gedaan en in het programma dat men daarvan maakte kon een aantal deelnemers kwijt wat zij zoal hebben moeten meemaken. Er ontstond een landelijke verontwaardiging, in reacties op tv en social media viel men zowat over elkaar heen om te veroordelen wat er hier gebeurd was. De gemene deler was: dit mag niet en nooit gebeuren.
En waarom we dat bij Koersvast een interessante reactie vinden, proberen we hierna uit te leggen.
Jaren actief zijn in de Jeugdhulp zorgt ervoor dat zich een beeld ontwikkelt van de maatschappij. En juist op het gebied van misbruik of in meer algemene zin: de omgang door volwassenen met kinderen, zien we een verschil tussen de reactie van Nederland op het gebeurde in The Voice en de reacties in onze praktijk betreffende vergelijkbare feiten. Wij zien juist vaak een bagatellisering van de feiten of er wordt gezocht naar rechtvaardiging.
In onze praktijk komen kinderen die slachtoffer zijn van alle vormen van misbruik, de één nog ernstiger dan de ander zou je bijna zeggen. Maar juist deze kwalificering is het probleem. Met een kwalificering doe je het slachtoffer van misbruik geen recht. De kwalificering geeft de mogelijkheid om het ene misbruik erger te vinden dan het andere en als we op die wijze naar dit probleem blijven kijken lossen we dit niet op. Misbruik in iedere vorm is het probleem. Het milder bestraffen van bepaalde vormen van misbruik wekt de indruk dat een kind tot bepaalde hoogte moet accepteren dat er over zijn of haar grenzen wordt gegaan; het milder bestraffen van bepaalde vormen van misbruik geeft daders de illusie dat zij zich niet schuldig maken aan een ernstig vergrijp. Dit staat haaks op de rechten van het kind en maakt hen feitelijk vogelvrij.
Deze “misbruik-kwalificering”, als we het even zo mogen verwoorden, is een groot en breed maatschappelijk probleem. Het zit zo diep dat we zelfs psychologen en psychiaters spreken, die zedendelinquenten behandelen, die zich bedienen van deze kwalificering. Deze beoordeling is er niet in geslopen, die was er altijd al. En daarom is het juist zo moeilijk te veranderen. Het vraagt een volledig nieuwe kijk op de mores die wij er op na houden, het vraagt om een kritische blik op onszelf, het vraagt om een enorm onderschatte gedragsverandering van zowel vrouwen als mannen. Het is bijna een gewoonte die we moeten afleren.
Maar toch moet dat, want de schade die we hiermee veroorzaken is enorm. We maken kinderen kapot en houden rechteloosheid in stand. Dit soort schade is niet meer te repareren, door geen enkele psycholoog. Hooguit kunnen we de pijn milder maken, als dat al lukt. Remedie is hier niet de oplossing, hier is een fundamentele gedragsverandering nodig. En die begint bij jezelf.
